غار خربس قشم یکی از پدیده های طبیعی این جزیره است که در پانزده کیلومتری این جزیره و در سمت راست جاده قشم در روستای خربس قرار دارد.در ارتفاعات این روستا آثاری از معماری صخره ای دیده می شود که به عقیده برخی محققین پرستشگاه آناهیتا ( خدای آب ) بوده است.
قلعه و غارهای تاریخی خربس در قشم: در پانزده کیلومتری شهر قشم، در مسیر راهی که به منطقه باستانی خربز یا خربس و سپس به بندر سوزا منتهی می شه، یک رشته کوه طولانی وجود داره که در دل آن معماری صخره ای شگفتی قرار داره.
کشور ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی و اقلیم خاص دارای تاریخ پر فراز و نشیبی است و گردشگران داخلی وخارجی زیادی با تور قشم از جاذبه های آن بازدید می کنند.
در دل کوه های قشم رو به روی دریا، غار دریایی خربس میباشد که با گرداب و خالی شدن ماسه های از حفره سنگ های تشکیل شده. ورود به فضای قلعه و غارهای تاریخی خربس صخره ای، از طریق روزنه های غار مانندی ممکنه که تعداد آن ها به نُه روزن در سه ردیف می رسه. در ریف بالا شش، در حاشیهٔ وسط دو و در پایین یک روزن تعبیه شده .این غارها که از پدیده های کهن زمین شناختی به شمار می رن همراه با دیگر پدیده ها و کوه ها و خود جزیره قشم دنباله چین خوردگی های رشته کوه های زاگرس هستن که در هزاره های گذشته از زیر آب بیرون اومدن. این غارها از درون با مجموعه دهلیزها وتالارها و اتاق های متعدد و چشمه ها و روزنه های گوناگونی که رو به شمال و جنوب قرار دارن، مؤید حضور مردمانی از دوران های کهن در این جزیره هستند. پیداست که دست آدمیان به مرور زمان و به منظور کاربردهای گوناگون شکل و سیمای این غارها و دیواره های آنها رو دگرگون ساخته و مناسب نیازهای خود در آورده. در پشت روزنه ها، تالاری در دل صخره و سنگ حفر شده. سقف تالار مسطحه. این تالار محل به جای آوردن مراسم مذهبی ویژه ای برای بزرگداشت درگذشتگان، و به احتمال بسیار قوی مرکز پرستش «ایزدمهر» یا «میترا» بوده. بررسی اجمالی و جزئیات داخلیش، نشانگر احداث آن در دوره مادهاست. هم جواری این محل با شهر باستانی خربس نشون می ده که در دوره مادها یه تمدن بزرگ پیشرفته در جزیره قشم وجود داشته.
قدمت غار خربس
طبق بررسی های انجام شده قدمت این غار به دوره مادها برمیگردد.غار خربس بر پیشانی کوهی مشرف به ساحل جنوبی جزیره قشم واقع شده است که 4 دهانه غار از درون به هم پیوسته در ارتفاع 20 تا 30 متر آن به چشم می خورد که به غارهای خربس شهرت دارد.این غارها ه پدیده های کهن زمین شناختی به شمار می روند همراه با دیگر پدیده ها و کوه ها و خود جزیره قشم دنباله ی چین خوردگی های رشته کوه های زاگرس هستند.
این مجموعه از لحاظ نماسازی با آرامگاه صخره ای “کلات خورموج” در دامنهی کوه مند بوشهر شباهت بسیار زیادی دارد.نزدیک بودن این مکان با شهر باستانی خربز نشان دهنده ی این است که در دوره ی ماد ها یک تمدن بزرگ و پیشرفته در جزیره قشم وجود داشته است.این غار از نظر فضاهای درونی شکل و طرح اولیه خود را حفظ کرده و به همان صورت کهن خود باقی مانده است.
غارهاى خربس را بعضى معبد مهرى مىپندارند، بعضى آن را استودان (جاى نگهدارى استخوانهاى مردگان پس از مرگ، در آیین زرتشت) مىدانند و حدسى که قریب به یقین مىتواند باشد این است که این حفرهها در دل صخرهها، اگر استودان (استخوان دان) دورههاى پیش از اسلام نباشد، بهطور مسلم پناهگاههایى است براى مردم بىدفاع که روزگارى در دشت هموار خربز زندگى مىکردهاند و دزدان دریایى با یورش، امان آنها را بریده بودند. ناچار، آنان این حفرههاى در هم را که از درون با یکدیگر مرتبط هستند در دل این دیواره بهصورت غارهایی به وجود آوردهاند تا به هنگام احساس خطر بتوانند کودکان، زنان و پیرمردها را درون آنها اسکان دهند.
پیشنهاد می کنیم در سفر با تور ارزان قشم از غار خربس نیز بازدید کنید.