موزه آستان قدس رضوی: یکی از جذاب ترین موزه های مشهد را می توان موزه آستان قدس رضوی دانست که در جوار بارگاه امام رضا (ع) قرار گرفته است. این موزه، جذابیت های بسیاری دارد که از دست خط ائمه گرفته تا فرش هایی با قدمت بسیار طولانی و نزدیک به 2500 سال در آن وجود دارد.
این موزه یکی از جاذبه های گردشگری مشهد است که آثار بسیاری در آن وجود دارد که در معرض نمایش گردشگران تورهای مشهد قرار می گیرد.
این موزه شامل، گنجینه قرآن،نجوم و ساعت، گنجینه سلاح، فرش و منسوجات، گنجینه تمبر، اسکناس و مسکوکات، تاریخ مشهد، گنجینه مدال،گنجینه صدف و حلزون و آبزیان، گنجینه ظروف، نقاشی، گنجینه اشیاء سنگی و سفال می باشد. اولین موزه ای که در آستان قدس رضوی، در سال 1324 در ساختمانی به مساحت 1024 متر مربع در صحن امام خمینی بنا شد. موزه فعلی در صحن کوثر ایجاد شده است.
موزه تاریخ حرم رضوی:
اولین بخشی که در موزه حرم رضوی در معرض بازدید قرار می گیرد، موزه جذاب و دیدنی تاریخ حرم رضوی است. این مجموعه در طبقه همکف ساختمان قرار دارد. در واقع موزه تاریخ حرم رضوی، دارای مجموعه ای ارزشمندی است که در طی 10 قرن جمع آوری شده است. در این موزه، وسایل مختلفی را می توانید ببینید که همگی در حرم مطهر امام رضا (ع)کاربرد داشتند و پس از جایگزینی با وسایل دیگر، به این موزه منتقل شده اند. از جمله وسایلی که در این موزه وجود دارد می توان دو ضریح قدیمی، کاشی های ازاره ای، ورقه های طلایی و تزئینات دیگر مانند انواع آینه و شمعدان را نام برد. البته در این موزه، یک جارو از پرطاووس نیز وجود دارد که بسیار مورد توجه بازدیدکنندگان قرار می گیرد. از این جارو در گذشته برای غبار روبی حرم مطهر امام رضا (ع) استفاده می شده است.
ضریح فولادجوهری که مربوط به دوره صفوی است در این مجموعه وجود دارد و می توانید آن را از نزدیک ببینید. البته با کمی گردش در اطراف این ضریح، ضریح دیگری که متعلق به دوره پهلوی است نیز در آن دیده می شود را می توانید ببینید. از سایر آثاری که در این موزه وجود دارد می توان محراب پای حضرت، در زرین پیش روی ضریح، منبر چوبی، تعدادی کتاب خطی و کاشی های هفت رنگ قاجاری را نام برد.
گنجینه سکه:
یکی از گنجینه هایی که در سال 1388 تاسیس شد و جزو جدیدترین گنجینه موزه آستان قدس رضوی می باشد، گنجینه سکه است. این موزه در طبقه زیر زمین قرار گرفته است و می توانید با آسانسور یا پله ها خود را به این مجموعه برسانید.
در این گنجینه سکه هایی از دوران مختلف درمعرض نمایش قرار داده شده است که اولین بخش از دوره های قبل از میلاد شروع شده و آخرین بخش به زمان حال و سکه های جمهوری اسلامی منتهی می شود.
دوره ها به ترتیب عبارت اند از: هخامنشیان، مقدونیه، سلوکیان، شاهان محلی پارس، اشکانیان، الیمایی، ساسانیان، خلفای اموی، اسپهبدان طبرستان، عرب ساسانی، امویان، خلفای عباسی، آل بویه، سامانیان، صفاریان، آل زیار، غزنویان، سلجوقیان، خوارزمشاهیان، ایلخانان، مغول ها، تیموریان، آق قویونلو و قرا قویونلو، صفویان، افشارزیه، زندیه، قاجار، پهلوی اول، پهلوی دوم و دوره جمهور اسلامی ایران.
حلقه های مبادلاتی:گنجینه سکه ای که در موزه وجود دارد، با مجموعه ای از حلقه های مبادلاتی آغاز شد می شود. این حلقه ها که در واقع، در گذشته نقش پول را ایفا می کردند، قدمتی تقریبا چهار هزار ساله دارند. در واقع حلقه ها از جنس طلا، نقره و مس هستند که در وزن های مختلف ساخته شده اند. که در تجارت کاربرد داشتند. استفاده از حلقه های مبادلاتی در بخش های جنوبی و غربی ایران، مصر و بین النهرین بیشتر رایج بوده است. در گنجینه سکه موزه مرکزی می توانید حلقه های مبادلاتی مسی و برنزیر ار نیز مشاهده نمایید.
سکه های عرب ساسانی:
عرب ها تا پیش از ظهور اسلام از درهم های نقره ساسانیان و دینارهای طلایی امپراطور بیزانس در زندگی روزمره خود استفاده می کنند. این سکه ها تا مدت طولانی پس از اسلام تا زمان خلفای راشدین نیز رایج بودند. بر روی این سکه ها تصاویری از خسرو دوم و یزدگرد سوم وجود دارد و مربوطه به سال های 31 تا 78 هجری قمری می شوند.
سکه های بین المللی: پس از ای که از سکه های تاریخی بازدید کردید، مجموعه ای سکه های ماشینی و ضرب شده از 50 کشور جهان، پیش روی شما قرار خواهد گر5فت. در این بخش، سکه هایی از کشورهایی مانند اکوادور، فرانسه، آلمان، چین، اتریش، سونان، انگلیس، ژاپن و سایر کشورها به چشم می خورد.
درهم های ولیعهدی امام رضا (ع): این مجموعه در واقع آخرین مجموعه از گنجینه سکه ها خواهد بود. سکه های درهمی که به مناسبت ولیعهدی امام رضا ع ضرب شده اند. این سکه ها معمولا دارای قدمتی 1200 ساله هستند. در واقع می توان گفت این سکه ها در شهرهایی مانند اصفهان، سمرقند و ری ضرب شده است و معمولا از طرف مردم وقف این موزه شده است.
البته، در این گنجینه، جواهرات زینت یافته با سکه های طلا، لباس های سنتی و سکه دوزی شده لاهیجان و مدال طلای کشورهای مختلف منیز به چشم می خورد.
گنجینه تمبر و اسکناس:
سومین گنجینه که پس از سکه ها به آن خواهید رسید، گنجینه تمبر و اسکناس است. این مجموعه در واقع ممتازترین مجموعه تمبر و اسکناس در ایران به شار می رود. گنجینه تمبر و اسکناس در سال 1369 افتتاح شده است. بخش ابتدایی این مجموعه با تمبر معروف پنی سیاه که نخستین تمبر جهان است شروع می شود و پس از آن می توانید به تمبرهای ایرانی برسید. درآخر می توانید نامه های تاریخی و شاهنامه ، کارت پستال های دوره قاجار، نخستین تلگراف ها و تاریخچه پستی ایران را مشاهده کنید. پس از اتمام بخش تمبر، می توانید سری به مجموعه اسکناس ها بزنید. در این بخش اسکناس های عریض و بزرگی که متعلق به دوره قاجاریه است، در معرض نمایش قرار می گیرد و سپس می توانید اسکناس های دوره پهلوی را مشاهده کنید. بعد از آن مجموعه ای از اسکناس های متعلق به زمان انقلاب تا کنون را می توانید مشاهده کنید. این گنجینه نیز در طبقه زیرزمین قرار دارد.
گنجینه صدف و موجودات دریایی:
بعد از بازدید از گنجینه تمبر، به طبق اول رفته و دو گنجینه جذاب دیگر را بازدید خواهید کرد. این گنجینه شامل موجودات دریایی تاکسی درمی شده و نرم تنان می باشد که به همراه نام فارسی و اسم علمی شان در معرض نمایش قرار می گیرد. این مجموعه در سال 1378 افتتاح شده است. نمونه هایی که در این موزه وجود دارد متعلق به سواحل آسیا، اروپا و آمریکا می باشد. در این مجموعه می توانید حیواناتی مانند اسب دریایی، لابستر، ماهی، مارماهی، بچه تمساح، لاک پشت، انواع توتیا، مرجان، اسفنج، حلزون بزرگ و کوچک را ببینید.
گنجینه نقاشی:
در کنار گنجینه موجودات دریایی، گنجینه دیگری نیز قرار دارد. این گنجینه در واقع دارای آثار ارزشمندی از نقاشان معروف ایرانی و خارجی می باشد. در این مجموعه 4 اثر از کمال الملک وجود دارد. منظره پل روستای کجور، رودخانه شیلات فرح آباد، اشرف البلاد و پل رودخانه تجن از آثار این ناش می باشد البته در ادامه می توانید مجموعه از نقاشی های مربوط به سبک ناتورالیسم، آبستره، آگوستا رئالیسم و مدرن را خواهید دید.
گنجینه ظروف:
در این مجموعه، آثار و ظروف باسنانی بسیاری وجود دارد. ظرف های سفالی مربوط به 3200 سال پیش و ظرف های دوره اسلامی، غزنوی، سلجوقی، صفوی و قاجار را می توان در این مجموعه دید. جالب است بدانید که برخی از آن ها در حفاری هایی که در اطراف حرم انجام شده، کشف شده است. این مجموعه در طبقه دوم قرار دارد.
گنجینه مدال:
یکی از گنجینه های خاص موزه آستان قدس، موزه مدال ها می باشدو این مدال ها معمولا از طرف ورزشکاران مطرح ایرانی به موزه اهدا شده است. اولن مدالی که به این موزه اهدا شد، مدال جهان پهلوان تختی بود و پس از آن ورزشکاران بسیاری مدال خود را به این موزه اهدا کرده اند. گنجینه مدال در سال 1392 در میان سایر گنجینه ها قرار گرفت.
گنجینه سلاح:
در این گنجینه، مجموعه ای از سلاح های سرد و گرم در معرض نمایش علاقه مندان قرار می گیردو برخی از این سلاح ها دارای قدمتی طولانی هستند و قدمت آن ها به دوره صفویان می رسد. وسایلی مانند کارد، خنجر، شمشیر فولادی، کمان، سپر، تبرزین، تپانچه تک لول، دولول و تفنگ تک لول در این مجموعه گردآوری شده است.
گنجینه نجوم:
در گذشته علم نجوم بسیار مورد توجه مسلمانان بود است و به همین دلیل دانشمندان بسیاری در این عرصه وجود دارد. خواجه نصیرالدین طوسی، خیام و ابوریحان بیرونی در این زمینه دستاورهای بسیاری دارند. موزه مرکزی مجموعه از اسطرلاب ها، تلسکوپ ها، کره ها، وسایل نجوم دریایی، قطب نماها و انواع خط کش را جمع آوری کرده و در معرض نمایش علاقه مندان قرار می دهد.
گنجینه ساعت:
یکی از گنجینه ها که در طبقه دوم قرار دارد و آخرین بخشی است که به سراغ آن خواهید رفت، مجموعه ای از ساعت های آفتابی و مکانیکی است که دارای انواع مختلفی هستند. از جمله ساعت های آفتابی که در این موزه وجود دارد می توان به ساعت آفتابی و تقویم، ساعت آفتابی افقی و عمودی و ساعت هایی با شاخص مثلثی اشاره کرد.
موزه فرش و آستان قدس رضوی:
موزه فرش درست رو به روی موزه مرکزی آستان قدس رضوی قرار دارد و نیازی نیست که بلیت جداگانه ای را تهیه کنید. با هم بلیت می توانید از این مجموعه هم دیدن کنید و فرش های نفیسی را تماشا کنید.
در این مجموعه می توان فرش های بسیار قدیمی مربوط به دوره صفوی و را مشاهده کرد. بیشتر این فرش ها که فرش های نفیسی می باشند، از طرف عموم مردم اهدا شده است.